Begin november 2017 vond de eerste VTS Community live plaats in de Haanstra school te Leiden, dé gelegenheid om andere VTSsers te ontmoeten en uit te wisselen over je praktijk. Met ruim 30 mensen was het een superleuke en inspirerende middag. Eerst hield Janneke van Leeuwen, beeldend kunstenaar en neuropsychologe, een lezing over haar onderzoek naar de relatie tussen VTS en de hersenen. Vervolgens waren er verschillende dialoogtafels waarbij deelnemers levendig hebben uitgewisseld over VTS-ervaringen rondom een bepaald thema. De volgende Community live staat eind september gepland!

Een onderwerp dat in meerdere gesprekken terugkwam was de vraag hoe je anderen óók warm maakt voor VTS. Zowel in basisscholen - Hoe krijg ik mijn collega’s enthousiast, want na een tijdje worden ze moe van mijn verhalen… ? - als in de zorg - hoe overtuig ik de leidinggevende als hij/ zij geen tijd wil maken om een VTS sessie te doen?! In het gesprek over VTS in musea kwam een radicaal gevoel op, zo van: laten wij de musea bestormen en als gespreksleiders vorm geven aan een VTS praktijk naast het bestaande museale aanbod! Why not?! 

Tijdens haar presentatie ‘Shaping open minds’ ging Janneke uitgebreid in op de werking van de hersenen en welke hersenactiviteit op welke plaats gevonden kan worden. Ze legde uit dat in de hersenen twee hoofd-netwerken onderscheiden kunnen worden. Het ene 'uitvoerende' netwerk zorgt ervoor dat we geconcentreerd en doelgericht een taak kunnen uitvoeren en afronden. We richten ons op het volbrengen daarvan, en sluiten ons af voor andere mogelijkheden. Het andere 'reflectieve' netwerk is actief als we ons ontspannen voelen. In die toestand staan we open voor invallen, denken we breed en vrij. Persoonlijke betrokkenheid hoort bij deze staat.

De netwerken kunnen los van elkaar actief zijn. Dus als het ene netwerk ‘aan’ staat, is het andere netwerk ‘uit’. Het reflectieve netwerk wordt met name onderdrukt als we informatie verwerken op routineuze wijze. Het bijzondere is, dat als we deelnemen aan een VTS gesprek, we beide netwerken tegelijkertijd gebruiken. En dat levert nieuwe verbindingen tussen beide netwerken op die ook op andere momenten beschikbaar zijn. Met VTS leren we dus om ontvankelijk en persoonlijk betrokken te zijn, en tegelijkertijd gefocust en doelgericht. En dat is een magische mix van kwaliteiten die onze samenleving goed kan gebruiken! Want zonder openheid eindigt doelgerichtheid regelmatig in tunnelvisie.

Janneke heeft een boekje geschreven over haar onderzoek. Die publicatie is te vinden op haar website: thinkingeye.org. Daar beschrijft ze The Thinking Eye alsvolgt:
Shaping open minds
What our eyes can see is not the same as what our minds perceive. Our brains give meaning to our experiences based on what we know. Visual Thinking Strategies (VTS) connects what we see to what we think & communicate, opening up our minds to different perspectives. The Thinking Eye is a creative space where visual art, VTS and social neuroscience merge to shape interconnected worlds.

verslag van Adelijn van Huis